Jeugdgroepen in beeld

Stappenplan en randvoorwaarden voor de shortlistmethodiek (2004). H. Ferwerda en A. Kloosterman, Advies- en Onderzoeksgroep Beke, Arnhem / Politie Gelderland-Midden. Politiekunde 6

Samenvatting

Problematische jeugdgroepen staan hoog op de politiek-maatschappelijke agenda. Een van de randvoorwaarden voor een succesvolle aanpak is gelegen in een goede kennis- en informatiepositie van de politie. De 'shortlist' methodiek biedt daarvoor een zeer praktisch, relatief eenvoudig te hanteren instrument wat zich dan ook in een groeiende belangstelling van korpsen en gemeenten mag verheugen.

De 'shortlist groepscriminaliteit' is een instrument dat relatief eenvoudig toegepast kan worden door politiemensen om problematische jeugdgroepen die actief zijn in hun wijk of verzorgingsgebied systematisch in kaart te brengen. De gebiedskennis van wijkagenten wordt daartoe gekoppeld aan dader- en aangiftegegevens. De methodiek maakt een onderscheid mogelijk in drie soorten (typen) van groepen - hinderlijke, overlastgevende en criminele - en biedt daarmee een basis voor een effectieve aanpak op maat. Eenmaal in kaart gebracht kunnen in samenspraak met relevante partners in wijk of gemeente, zoals bureaus jeugdzorg en jeugdofficieren van Justitie, en onder regie van het lokale bestuur, prioriteiten worden gesteld en een gezamenlijke, probleemgerichte aanpak worden opgezet en uitgevoerd. Toepassing van het instrument veronderstelt dan ook, maar vormt tevens een belangrijke stimulans voor het lokaal integraal veiligheidsbeleid.

Doel van de pilotstudie die is uitgevoerd in het regiokorps Gelderland-Midden, was om zowel de randvoorwaarden voor als mogelijke opbrengsten van succesvolle implementatie te achterhalen. Het uiteindelijke resultaat is in een praktische handleiding in de vorm van een concreet stappenplan, waarin ook ervaringen van toepassingen in andere korpsen zijn verwerkt. 
Succesvolle toepassing blijkt sterk afhankelijk van een aantal randvoorwaarden waarin dan ook terdege moet worden geïnvesteerd. De belangrijkste zijn een goede gebiedskennis van wijkagenten, koppeling van hun gebiedskennis aan dader- en aangifte gegevens, een goede samenwerking met relevante partners in de wijk zoals jongerenwerkers, bureaus jeugdzorg en jeugdcoördinatoren van gemeente en Openbaar Ministerie (Justitie in de Buurt) en een sturende rol van het lokaal bestuur.