Criminaliteitspatronen en criminele carrières van asielzoekers

(2006). M. Althoff en W. de Haan (Rijksuniversiteit Groningen). Politiewetenschap 36b

Samenvatting
Naast het kwantitatieve onderzoek naar de drie categorieën asielmigranten, is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar criminaliteitspatronen en criminele carrières van asielzoekers. In totaal zijn 105 casus onder de loep genomen. De gevonden criminaliteitspatronen zijn voor een deel te verklaren uit persoongebonden factoren zoals onverwerkte trauma’s. Psychische problemen van asielzoekers treden vaak op in wisselwerking met institutionele factoren zoals de duur en het verloop van de toelatingsprocedure en de leefbaarheid en veiligheid van het asielzoekerscentrum en het toezicht dat op asielzoekers wordt uitgeoefend.

Asielzoekerscentra kunnen gelegenheid bieden tot het afzetten van illegale goederen en diensten op meer georganiseerde wijze. Bovendien kan verblijf op een asielzoekerscentrum ook als dekmantel dienen voor criminele activiteiten. Gebleken is echter dat asielzoekers die betrokken zijn bij zware en/of georganiseerde criminaliteit meestal niet (meer) op een asielzoekerscentrum verblijven en vaak samenwerken met landgenoten of personen met dezelfde etnische of culturele achtergrond die deel uitmaken van criminele groepen of netwerken. Het gaat hierbij vaak om ex-asielzoekers waarvan een deel zich als vergunninghouder heeft gevestigd. Een ander deel heeft al een ongewenstverklaring gekregen maar is nog in afwachting van de uitslag van een bezwaarprocedure of kan niet worden uitgezet omdat terugsturen naar het land van herkomst niet verantwoord is.

Bij asielzoekers die bij vormen van georganiseerde criminaliteit betrokken zijn geraakt, lijkt soms sprake van ‘criminele emigratie’. Het verblijf in Nederland wordt dan als tijdelijk beschouwd en als een investering in de toekomst in het land van herkomst. In dergelijke gevallen wordt het criminaliteitspatroon verklaard door de wisselwerking tussen enerzijds de mogelijkheden van de asielprocedure en de centrale opvang en anderzijds de bestaande illegale gelegenheidsstructuren die asielzoekers in staat stellen om betrokken te raken bij vormen van georganiseerde criminaliteit. 

Bestanden downloaden

PW36b.Kerngegevens.pdf
Terug