Van stadswacht naar nieuwe gemeentepolitie?

Gemeentelijk toezicht en handhaving in de openbare ruimte (2014). T. Eikenaar en B. van Stokkom (Radboud Universiteit, Nijmegen). Politiewetenschap 77

Samenvatting

Gemeentelijk toezichthouders en handhavers blijken hun oorspronkelijke ‘Melkertverleden’ (project voor langdurig werklozen) achter zich te hebben gelaten en hebben zich veelal ontwikkeld tot professionele Buitengewone Opsporingsambtenaren (BOA’s). Zij houden toezicht op straat, van parkeerhandhaving en de bestrijding van alledaagse overlast, tot inzet tijdens evenementen en in uitgaansgebieden. Het vakgebied is dus sterk in ontwikkeling, maar er is niet zozeer sprake van een groei naar een nieuwe ‘gemeentepolitie’ met functionarissen die uitgebreide gewelds- en opsporingsbevoegdheden hebben. Het onderzoek is toegespitst op zes grote Nederlandse steden: in Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven, Tilburg en Nijmegen is een groot aantal betrokkenen geïnterviewd. 
Hoewel taken en doelstellingen overeenstemming vertonen, loopt het beleid in de zes steden sterk uiteen en worden overlastproblemen op uiteenlopende manieren aangepakt. Het onderzoek biedt goed zicht op de vaak wat stroeve samenwerking met de politie. De relatie tussen beide partijen kenmerkt zich eerder door afzijdigheid dan door wederzijdse uitwisseling en ondersteuning. Veel betrokkenen van zowel gemeente als politie zijn voorstander van samenwerking op voet van gelijkheid. De auteurs pleiten daarom voor het afschaffen van de formele ‘operationele regie’ door de politie en voor een meer coherente invulling van het takenpakket van de gemeentelijk toezichthouders en handhavers.