Typologie van plegers van geweldsdelicten

(2011). L. Loef, M. Heijke en B. van Dijk (DSP-Groep, Amsterdam). Verkenningen 54

Samenvatting

In deze verkenning wordt aan de hand van de bestaande literatuur onderzocht of daders van publiek geweld te onderscheiden zijn in verschillende profielen of subcategorieën. Zo wordt onderzocht of er subtypen publieke geweldplegers te onderscheiden zijn op basis van kenmerken en motieven. Deze vraag, afkomstig van de politiewerkvloer, moet leiden tot meer kennis van de daders en mogelijk daarmee de opmaat vormen voor een betere aanpak in de praktijk.

De onderzoekers onderscheiden zeven typen publiek geweld:
- Geweld in het verkeer
- Geweld rondom voetbal
- Geweld bij het uitgaan
- Homonegatief geweld
- Geweld tegen personen in publieke functies
- Geweld bij vermogensdelicten

Van elk van de zeven typen wordt een zo compleet mogelijk overzicht gegeven voor wat betreft de meest recente stand van zaken; aantallen, kenmerken daders, onderzoek, uitingsvormen etc.
Geconstateerd wordt dat er behoorlijke verschillen in kennis zijn als het over de verschillende dadertypen gaat. Zo is er vrijwel nog geen onderzoek gedaan naar de daders van homonegatief geweld en is er daarentegen een overvloed aan kennis als het om voetbalgeweld gaat. Dat alles beperkt de mogelijkheden voor een valide typologie.
Niettemin doen de onderzoekers een eerste aanzet. Ze onderscheiden 5 typen obv leeftijd, geslacht, etniciteit, antecedenten en sociale positie. Een mix dus van achtergrond- en gedragskenmerken. Sommige typen (b)lijken welhaast exclusief verbonden met een bepaalde verschijningsvorm van geweld, andere minder. Het dan ook is de vraag of het in deze vorm al houvast biedt voor gerichte preventie of repressie.