Hoeveel wordt het vandaag?

Een studie naar de kans op voetbalgeweld en het veiligheidsbeleid bij voetbalwedstrijden (2008). E.J. van der Torre, R.F.J. Spaaij en E.D. Cachet (COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement, Den Haag). Politiekunde 17

Samenvatting

Supportersgeweld rondom het betaald voetbal bezorgt politiek en samenleving al jaren hoofdbrekens. De achterliggende jaren hebben de meest betrokken - partijen, bestuur, politie en betaald voetbal organisaties - elkaar gevonden en met vallen en opstaan een aanpak ontwikkeld die lijkt te werken. Maar sluitend is die niet en voortdurende aandacht blijft geboden. Goede risicoschattingen vormen onmiskenbaar een weerbarstige opgave. Ook omdat er grote kostenposten kleven aan onvolkomen risicoschattingen. Soms worden risico’s onderschat en zijn daardoor de gelegenheidsstructuren voor voetbalgeweld onnodig groot, terwijl in andere gevallen de risico’s juist worden overdreven. Dit laatste resulteert ondermeer in een (te) hoge politie-inzet en in (te) hoge kosten, zowel voor de veiligheidsorganisatie van clubs als voor supporters.

In deze studie wordt de gehele gelegenheidstructuur voor voetbal geweld in kaart gebracht op een wijze die voetbalclubs, KNVB en ook politie in staat stelt de veiligheidssituatie in en rondom stadions en clubs systematisch door te lichten en te verbeteren. Daarmee krijgen zij troeven in handen om de inzet van politie en ander veiligheidspersoneel beter in te schatten en af te stemmen op de feitelijke risicosituatie.
De beschrijving van de gelegenheidsstructuur voor voetbalgeweld gebeurt vanuit drie perspectieven: het controleperspectief dat maatregelen centraal stelt die tot doel hebben de fysieke mogelijkheden tot geweld te beperken en de pakkans te verhogen; het relatieperspectief dat de voordelen van goede relaties met fanatieke supporters benadrukt; en het ‘tegendraadse’ supportersperspectief, dat de oorzaken van geweld óók zoekt bij tekortkomingen in de veiligheidsorganisatie.

Het resultaat is een samenhangend model waarmee de risico’s van wedstrijden en van supportersgroepen scherp in beeld gebracht kunnen worden. Dat geeft bruikbare handvatten om de veiligheidssituatie in en rondom stadions en clubs systematisch door te lichten en te verbeteren. Daarmee krijgen de belangrijkste actoren troeven in handen om de inzet van politie en ander veiligheidspersoneel beter in te schatten en af te stemmen op de feitelijke risicosituatie.

Dit rapport bevat veel informatie, gezichtspunten en relevante praktijkervaringen met betrekking tot risico-analyse bij voetbalwedstrijden. Risico’s en risicostructuren worden besproken en belicht vanuit drie perspectieven: 

  • het controleperspectief dat maatregelen centraal stelt die tot doel hebben de fysieke mogelijkheden tot geweld te beperken en de pakkans te verhogen; 
  • het relatieperspectief dat de voordelen van goede relaties met fanatieke supporters benadrukt; en 
  • het ‘tegendraadse’ supportersperspectief, dat de oorzaken van geweld óók zoekt bij tekortkomingen in de veiligheidsorganisatie. Hiertoe horen ook een incorrecte bejegening van supporters door bijvoorbeeld de politie en wangedrag van spelers of trainers.

Met deze studie wordt deels voortgebouwd op – de uitkomsten van – de studie ‘Hooligans in beeld’ van Politie en Wetenschap, waarin een methode wordt aangereikt om notoire relschoppers onder de risicosupporters beter in beeld te brengen. Deze studie reikt een samenhangend model aan dat alle risico’s en risicostructuren, waaronder het veiligheidsbeleid van clubs en gemeenten, samenbrengt.

Bestanden downloaden

PK17.Kerngegevens.pdf
Terug