Poortwachters van de politie
Meldkamers in dagelijks perspectief (2010). J. Kuppens, E. Bervoets en H. Ferwerda (Bureau Beke, Arnhem / COT, Den Haag). Politiekunde 31
Samenvatting
De meldkamer is hét centrale punt voor meldingen van burgers. Ze vervult daarnaast een regisserende rol bij de inzet van politie-eenheden: ze weegt, stuurt, denkt mee, adviseert en ziet toe op een veilig verloop van het werk op straat. Opmerkelijk genoeg is er weinig onderzoek voorhanden over het dagelijkse functioneren van meldkamers. Dit boek probeert de bestaande kennisleemte op te vullen. Het geeft een beschrijving van de dagelijkse gang van zaken op een (politie)meldkamer en verkent de vele ontwikkelingen die spelen. De studie levert een beeld op van (politie)meldkamers in Nederland in het algemeen en van drie meldkamers in Apeldoorn, Den Haag en Eindhoven in het bijzonder. Meldkamers vervullen in de dagelijkse praktijk vier functies: intake van meldingen via het alarmnummer 112 en het algemene nummer 0900-8844, regie op en ondersteuning van de politie-eenheden en tot slot zonodig opschaling bij bijvoorbeeld een ramp.
De meldkamercentralist fungeert als poortwachter bij de stroom van meldingen en (dringende) hulpvragen die de politie dagelijks bereiken. Hij beoordeelt binnengekomen meldingen op zowel urgentie als ook relevantie voor de politie. Daarmee geeft hij praktische invulling aan de heroriëntatie van de politie op haar kerntaken. Hij betrekt en koppelt informatie uit uiteenlopende systemen die ook nog eens volop in ontwikkeling zijn. Daarnaast onderhoudt hij steeds meer intensieve contacten met vele disciplines.
Bijna alle politiemeldkamers zijn inmiddels gecolokeerd met die van de brandweer en de ambulancezorg. In enkele regio’s is reeds een geïntegreerde meldkamer ingevoerd met centralisten die meldingen aannemen voor alle disciplines. Daarmee is de meldkamer onderdeel van een politiek-bestuurlijk krachtenveld geworden. Daarbij spelen ondermeer vragen over zeggenschap over het personeel door de oorspronkelijke moederorganisaties. Maar ook de voorkeur van politiemensen op straat speelt een rol. Die hechten veel waarde aan centralisten die voldoende voeling hebben met het praktische politiewerk. De integratie van meldkamers is dus allerminst alleen een technische aangelegenheid, maar raakt ook aan vraagstukken van zeggenschap, verantwoordelijkheid en identiteit.