Uit balans: politie en bestel in de knel

State of the art: bundeling van kennis en inzicht (2004). Redactie: F. Vlek (Politie & Wetenschap, Apeldoorn), C. Bangma (NPI, Den Haag), C. Loef (Politie & Wetenschap, Apeldoorn) en E. Muller (Universiteit Leiden). Politiewetenschap 20

Samenvatting

De aanleiding voor de bundel is gelegen in het feit dat het huidige politiebestel onder druk staat. De laatste jaren is, terecht of niet, het beeld ontstaan dat het huidige bestel niet (meer) voldoet, dat het te weinig waarborgen en mogelijkheden biedt voor een effectieve en efficiënte politiezorg die is aangepast aan de eisen van deze tijd. De vraag die daarmee wordt opgeroepen maar tot op heden grotendeels onbeantwoord is gebleven, is op welke punten politie of politiebestel feitelijk tekortschieten en hoe dat komt. 
Het antwoord komt van zeven gerenommeerde politiewetenschappers die hun licht laten schijnen over knelpunten in onder meer de organisatie en bedrijfsvoering, sturing en taakuitvoering van de politie. Ze doen dat op basis van bestaande wetenschappelijke kennis en inzichten: de state-of-the-art. Aan de selectie en analyse van knelpunten ligt geen nieuw onderzoek ten grondslag. Nieuw is de zoektocht naar hun diepere achtergronden en oorzaken om de vraag te kunnen beantwoorden of ze mede hun oorzaak vinden in de huidige organisatie en sturing van de politie in 25 semi-autonome regiokorpsen en een landelijk korps. 
Hoewel niet in alle opzichten unaniem van opvatting zijn de auteurs het op hoofdlijnen eens dat de politie in institutioneel opzicht meer eenheid en professionaliteit behoeft. Tegelijk wordt vastgesteld dat in die richting een aantal veelbelovende initiatieven is genomen dat met kracht moet worden doorgezet. In dat verband worden onder meer genoemd de bundeling van inspanningen en investeringen ter verbetering van de informatiehuishouding, de normering en protocollering van de opsporing en het nieuwe, duale onderwijs.

Geconcludeerd wordt ook dat het huidige politiebestel weliswaar niet zonder gebreken is, maar niettemin voldoende ruimte en aanknopingspunten biedt voor noodzakelijke verbeteringen; voornoemde succesvolle initiatieven vormen daarvan een bewijs. 
Een nieuwe reorganisatie op korte termijn wordt dan ook nodig noch wenselijk geacht. Wel wordt een meer fundamentele bezinning bepleit op de huidige en toekomstige grondslagen van het politiebestel. Ingrijpende maatschappelijke ontwikkelingen, zoals het internationaal terrorisme en de groeiende vervlechting van interne en externe veiligheid, maken wellicht noodzakelijk dat de organisatie van politie en politiezorg als onderdeel van een brede veiligheidszorg op geheel nieuwe leest wordt geschoeid.

Inhoudsopgave:

Inleiding: politie en bestel in de knel

De politie in het veiligheidsbestel 
Prof.dr.mr. Erwin Muller

Gezag en beheer: feit of fictie?
Prof.dr. Leo Huberts

Lokale inbedding van de Nederlandse politie: stand van zaken en overzicht 
Dr. Jan Terpstra

De basispolitiezorg: ontwikkelingen, knelpunten en structuur
Prof.dr. Cees van der Vijver

De uitvoering en inrichting van de opsporing
Prof.dr. Henk van de Bunt

Bedrijfsvoering
Prof.dr. Bob Hoogenboom

Informatiehuishouding
Drs. Cas Wiebrens

Slotbeschouwing